YARATICI DRAMA VE TİYATRONUN FARKI

Yaratıcı Drama Tiyatrodan nasıl farklıdır? Tiyatroda “oyuncu” tiyatronun en önemli bileşenidir. Oyunculuk insan ve insan ilişkilerine bir yorum getirecek şekilde canlandırılmalıdır. Oyuncu kendisini oynamak yerine, bir karakter yaratmalıdır. Diğer bileşenleri ise “seyirci”, “oyunun metni”, “sahne”, “dekor”, “giysi-makyaj-ışık”, “müzik ve ses”, “ sahne tasarımcısı” ve “yönetmen”dir.

Tiyatro genellikle “ bir metine sadık kalınarak” oyuncuların oyunculuk yeteneğine ve becerisine göre yönetmenin ve diğer bileşenlerin yardımıyla gerçekleşen bir prodüksiyondur.

Tiyatronun konusu, yazarın belirtmek istediği bir konu, duygu veya düşüncelerin metne dökülmüş halidir. Bu nedenle konu oyuncunun hayatından ziyade yazarın yaşamından kaynaklanmaktadır. İllaki bir kazanım da hedeflenmeyebilir.

Yaratıcı dramadaki katılımcı oturumun başından aktiftir. Ancak bu tiyatrodaki gibi metindeki karaktere göre davranmak zorunda değildir. En önemli katkısı rol alma yoluyla kişinin kendisini ve dünyayı algılama ve anlamlandırmadır. Katılımcı “eğer bu durum benim başıma gelseydi nasıl davranırdım?” la harekete geçer. Doğaçlamalar sırasında oyunculuk yeteneği önemli değildir. Merkezde konu ve katılımcının konuya yaklaşımı vardır. Bunun doğal sonucu olarak da tiyatro oyunun tüm bileşenlerinin aynı ölçüde başarılı olması gerekliliğinden, ziyade katılımcının süreçte yaptığı yolculuk ve yaşadığı haz ön plana çıkmaktadır.

Yaratıcı dramada bir grup etkinliğidir. Katılımcı odaklıdır. Seyirci de, oyuncu da aynı kişidir. Sahneye konmaz.

Yaratıcı dramadaki çalışmalar hazır metinlerden yola çıkmaz. O an yaratılanlar ilk kez o anda ortaya çıkar. Doğaçlamalar ( rol oynama canlandırma ve diğer teknikler) önceden kendilerine verilen hazır bir metine değil, önceden liderce belirlenen kazanım çerçevesindeki ana fikre katılımcının o an içinden geldiği gibi, doğal bir şekilde yaklaşımıyla oluşur. Bireylerin kendilerini başkalarının yerine koyarak kendilerini anlamalarını, farklı açılardan düşünmelerini, kendilerini ifade etmelerini ve yaratıcı olmalarını sağlar.

Yaratıcı drama çalışmalarındaki grubu yönlendiren çalıştırıcı, eleştirel değil motive edici olmalı, katılımcıları yargılamamalı, farklı yolları gösterebilmelidir. Bireylerin rahatça kendilerini ortaya koyabilmeleri ve özgürce ifade edebilmeleri için teşvik etmelidir. Bu şekilde katılımcı sürece ve sonuca hâkim olacak, sadece liderin başta istediklerine bağımlı kalmayacaktır. Bu kişi tiyatroda oyuncuya kendi kafasındaki şablonu uygulatmaya çalışan yönetmenden ayrılır. Drama alanında bu kişiye “lider” denir.

Ülkemizde ağırlıklı uygulandığı okullardaki yaratıcı drama çalışmaları sonunda ebeveynler ve okul yönetimi tarafından bunun bir gösteriye dönüşmesi beklendiği gözlenmektedir. Yaratıcı drama bir disiplin olarak düşünüldüğünde, bu konuda ortak bir anlayışta bulunmadığı görülmektedir. Bir bakış açısına göre dramanın gösteri ve tiyatroyla hiçbir ilgisi olmadığı, aksine bu dramaya ve çocuğa zarar verebileceğini ifade ederken, bir başka bakış açısına göre ise yaratıcı drama çalışmaları mutlaka bir gösteriyle sonuçlanmalıdır. Bir gösteriye dönüşecekse de bu bir tiyatro gösterisi değil, çocukların yaptıklarını arkadaşları ile paylaşabileceği bir ortamın oluşturulması şeklinde olmalıdır. Farklı bakış açıları doğal olarak drama ile ilgili pek çok farklı tekniği geliştirmiştir. Drama birçok eğitsel düşünceyi bir araya getirdiği için alana hâkim kişilerin farklı yaklaşım ve tekniklerinden de etkilenerek gelişecek gibi görünmektedir.

İletişim

Adres: Bağdat Cad. Tuğrul Sk. Ümit Apartmanı No: 6 / 2 Selamiçeşme KADIKÖY İSTANBUL
E-posta: [email protected]

Harita